Kripto Para Nedir?

Son zamanların gelişmiş teknolojisi hayatımıza bir yenilik daha getirdi: Kripto paralar. 2009’da hayatımıza giren ancak çoğunlukla 2017’den itibaren ilgilendiğimiz kripto para piyasası günden güne büyümeye devam ediyor.

Günümüzde kripto paraların geleceğin para birimi olacağını savunan da var, bu paraların bir değerinin olmadığı ve geleneksel paraların asla yerini tutamayacağını savunan da var. Hangi tarafın haklı olacağını bize zaman gösterecek. Gelin kripto paralar hakkında kısa bir bilgi alalım.

Kripto Para Nedir?

Dijital ve şifrelenmiş sanal para birimlerine kripto para deniyor. Bu kripto paralar insanlar tarafından üretilebilir, transfer edilebilir, dijital cüzdanlarda saklanabilir, borsalarda başka kripto para birimlerine dönüştürülebilir.

Kripto paranın büyük bir yenilik olmasının en büyük sebebi merkezinin olmamasıdır. Yani kripto paraların bir merkez bankası yoktur. Bir kimse tarafından yönetilmemekle beraber bir otorite tarafından denetime tabi tutulmamaktadırlar.

İlk kripto para olma özelliğini taşıyan Bitcoin, “Satoshi Nakamoto” tarafından 2009’da yaratılıp piyasaya sürüldü. Şu ana dek bu ismin kim olduğuna dair kesin bir bilgiye ulaşamadık.

Bitcoin’in yaratılmasından sonra “blockchain” teknolojisi kullanarak pek çok kripto para birimleri üretildi. Bitcoin ilk olduğu ve diğer kripto para birimlerinin Bitcoin paritesine bağlı işlem gördüğü için Bitcoin en çok bilinen ve en çok işlem gören kripto paradır. Diğer kripto paralar “altcoin” olarak adlandırılmaktadır. En çok bilinen “altcoin”lere örnek olarak Ethereum, Ripple, Litecoin gösterilebilir.

Blockchain ile İlişkisi Ne?

Sistemde gerçekleştirilen her işlem block zinciri denilen bir defterde tutuluyor. Bu sistemdeki her işlem sonradan değiştirilemiyor ve gizlenemiyor. Bu işlemlerin tutulduğu defter ise tek bir yerde depolanmıyor. Neredeyse dünyanın herhangi bir yerindeki bilgisayardan bu defterler görülebiliyor.

Ayrıca sistemdeki her kişi block zincirindeki işlemleri görebiliyor. Ancak işlemlerin bir özelliği de anonim olması. Bu yüzden kripto paraların şeffaf ve güvenilir olduğu ileri sürülüyor.

Blockchain teknolojisi sadece kripto para üretmek için kullanılmıyor. Şu an bazı ülkeler bazı alanlarda bu teknoloji kullanmaya başlamış durumda. Örneğin İsveç’in bazı bölgelerinde tapu kayıtları blockchain teknolojisi yardımıyla yapılmaktadır. Bir başka örnek ise Oslo’da akıllı otopark sistemi blockchain ile organize edilmektedir.

Kripto Paralar Değerli Mi?

Çoğu kripto para belli bir sayı kadar üretilmiştir. Örneğin belli bir zamanda dünyada en fazla sadece 21.000.000 adet Bitcoin olacaktır. Bunun yapılma nedeni ise az olan şeyin değerli olması, rağbet görmesidir.

Şu anda piyasada yaklaşık 128 milyar adet Dogecoin bulunmaktadır. Ancak bu coin’in üretimi belli bir plan çerçevesinde yapıldığından kripto paralar güvenilir paralar olarak nitelendirilebilir.

Bazı yatırımcılar Covid-19 salgını sebebiyle dünyada oluşan ekonomik krizin etkilerini en aza indirmek için çoğu merkez bankasının karşılıksız para bastığını söylüyor. Bu karşılıksız para basımlarının ileride büyük sorunlara yol açacağını da ekliyorlar. Kripto paraların bir merkezinin olmaması ve üretiminde belli bir planın izlenmesi durumları çoğu kişiye göre kripto paraları şu anki paralara göre daha güvenli kılıyor.

Kripto Paralar Ne İşe Yarar?

Dünyada şu an kripto paralar çoğunlukla yatırım yapmak için kullanılıyor. Ancak belirtmek gerekir ki, dünyada bazı ödemeler kripto paralarla yapılıyor. Örneğin Kanada’da birkaç şirket, çalışanlarının maaşlarını kripto para olarak ödüyor. İleride kripto paraların böyle yaygınlaşmasını görebiliriz.

Kripto paralardaki sert dalgalanmalar sebebiyle çoğu insan bunun günlük hayatta kullanılamayacağı düşüncesindedir. Bilindiği üzere seneye yaklaşık 18.000 dolardan başlayan Bitcoin’in fiyatı, bu yazı yazılırken yaklaşık 55.000 dolar seviyelerinde. Bazı yatırımcılar Bitcoin’de yaşanan bu dalgalanmaların önlenmesi için dünyada yaklaşık 500 milyon insanın Bitcoin’e sahip olması gerektiğini ileri sürüyor.

Gelecekte günlük hayattaki tüm alışverişimizi bu kripto paralarla yapabiliriz ya da bu kripto paralar şu anki paraların yerini almayabilir. Ancak şunu söylemek gerekir ki bu bir büyük devrim.

Kripto Paraların Piyasa Değeri

Yukarıda en fazla rağbet gören kripto paranın Bitcoin olduğunu söylemiştik. Dolayısıyla piyasa değeri en yüksek olan coin Bitcoin’dir. Bitcoin’in toplam piyasa değeri şu an yaklaşık 1 trilyon dolar seviyesindedir.

Toplam kripto para piyasasının değeri ise yaklaşık 1.75 trilyon dolardır. Bunun yaklaşık 1 trilyon dolarını Bitcoin oluşturduğuna göre diğer kripto paraların toplam değeri yaklaşık 700 milyar dolardır.

Toplam hacmi yüzdeyle ifade etmek gerekirse; şu anda Bitcoin piyasanın %61.45’ini, Ethereum %11.79’unu, Ripple %1.32’sini oluşturmaktadır.

Nasıl Kripto Para Alınır?

Kripto para almak ile bir hisse senedi almak arasında neredeyse hiçbir fark yok. Şu an kripto para alım satım hizmeti veren birçok borsa var. Bu borsalardan birisinde hesap açıp ve yatırım yapmak istediğiniz miktarı yatırıp siz de herhangi bir kripto paraya sahip olabilirsiniz.