Sarı Gelin

Sarı Gelin türküsü ülkemizdeki popülerliğinin yanı sıra birçok farklı kültürde de kendine yer edinmiştir.

Türkçe, Azerice, Ermenice, Gürcüce ve Farsça versiyonları da Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve İran’da ülkemizde bilindiği kadar bilinmektedir. “Sarı Gelin”in yanı sıra “Sari Galin”, “Sari Gyalin”, “Sarı Gəlin”, “Sari Aghjik”, “Dāman Kešān” gibi isimlerle de anılmaktadır. Eser TRT repertuvarına 2000 yılında “Erzurum Çarşı Pazar” olarak kayıt edilmiştir. Sarı Gelin’deki ‘Sarı’ kelimesi ülkemizde genellikle sarışın, sarı tenli veya sarı kıyafet giyen gelin olarak anlaşılmaktadır. Diğer dillerde ‘Sarı’ kelimesi “Dağlı” olarak da anlaşılmaktadır.

Uluslararası düzeyde de sözleri ve sözlerin anlamları farklılık göstermektedir ancak melodi ve notalar büyük oranda benzerlik gösterir. Türkiye içinde bile Kars ve Erzurum yörelerinde farklı sözlere sahiptir. Kültürel bir miras olarak nesilden nesile aktarılan bu eserin yazarı ve bestecisi bilinmemekle beraber şarkının çıkış noktasının Osmanlı İmparatorluğu olduğu tahmin edilmektedir.

Sarı Gelin’in Hikayesi

Şarkının hikâyesinin ise genel olarak Müslüman bir erkekle Hıristiyan bir kadın arasındaki yasak aşka dayandığı rivayet edilir. Aileleri tarafından evlenmelerine veya birlikte olmalarına izin verilmeyen bir çift söz konusudur. Tam olarak bu türkünün hikayesini kesin olarak bilmek mümkün olmasa da kimi anlatılarda Müslüman erkeğin aynı köyden Hıristiyan bir kıza aşık olduğu rivayet edilirken kimi anlatılarda ise yine Müslüman bir erkeğin Hıristiyan Kıpçak beyinin kızına aşık olduğu rivayet edilir.

Sarı Gelin’i seslendiren sanatçılar

Yorumcular arasında Selda Bağcan, Yavuz Bingöl, Sezen Aksu, Kıraç, Cem Adrian, Arif Sağ, Sertab Erener, Kazancı Bedih, Fazıl Say, Hande Dalkılıç gibi isimler yer almaktadır. Uluslararası düzeyde ise Farid Farjad, Alafsar Rahimov, Djivan Gasparyan, Jivan Gasparian ve Alim Gasimov gibi isimler de yer almaktadır.

Eserin farklı yorumlarına olabildiğince yer vermeye çalıştığımız playlist’e buradan erişebilirsiniz.

Cem Adrian, Alafsar Rahimov ve Jivan Gasparian tarafından canlı olarak seslendirilen Sarı Gelin performansları.

Cem Adrian – Sarı Gelin

Alafsar Rahimov – Sarı Gelin

Jivan Gasparian – Սարի աղջիկ (Sarı Gelin – Dağlı Gelin)

Sözleri de gerek ülkemizde gerek diğer ülkelerde birçok yorumcu tarafından birçok farklı şekilde söylenmiştir. Hepsine bu yazımızda yer vermek mümkün değildir ama Türkçe ve Azerice’de en çok kullanılan halleri şöyledir.

Şarkının diğer dillerdeki sözleri için.

Sırasıyla Azerice ve Türkçe şarkı sözleri.

Saçın ucun hörməzlər, Gülü sulu dərməzlər, Sarı gəlin. Saçın ucun hörməzlər, Gülü qönçə dərməzlər, Sarı gəlin. Bu sevda nə sevdadır? Səni mənə verməzlər, Neynim aman, aman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Bu sevda nə sevdadır? Səni mənə verməzlər, Neynim amandadaaman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Bu dərənin uzunu, Çoban, qaytar quzunu, quzunu Bu dərənin uzunu, Çoban qaytar quzunu, quzunu. Nə ola bir gün görəm Nazlı yarın üzünü. Neynim aman, aman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Nə ola bir gün görəm Nazlı yarın üzünü. Sevirəm sözün deməyə Neynim aman, aman, Sarı gəlin.

Erzurum çarşı pazar, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yârim   İçinde bir kız gezer oy nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yârim   Elinde divit kalem, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yârim   Katlime ferman yazar ay nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yârim   Seni vermem ellere, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yârim   Niceki bu canımsa ay nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yârim   VEYA Erzurum çarşı pazar Leylim aman leylim aman Sarı gelin İçinde bir kız gezer oy Nenen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman Sarı gelin aman suna yârim Elinde divit kalem Leylim aman Leylim aman sarı gelin Dertlere derman yazar oy Nenen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman Sarı gelin aman suna yârim Erzurum’da bir kuş var Leylim aman leylim aman Sarı gelin Kanadında gümüş var oy Nenen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman Sarı gelin aman suna yârim Yârim gitti gelmedi Leylim aman leylim aman Sarı gelin Elbet bunda bir iş var oy Nenen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman Sarı gelin aman suna yârim